Hàng không Việt tăng tốc "xanh hóa"

THÁNG 05

21

Thứ 4

HÀNG KHÔNG VIỆT TĂNG TỐC "XANH HÓA"

Trong cuộc đua toàn cầu hướng tới phát thải ròng bằng 0 (Net Zero), ngành hàng không Việt Nam đang từng bước hiện thực hoá những chuyến bay xanh, thông qua việc tiên phong sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF).

Những chuyến bay vì tương lai

Từ đầu năm 2025, Vietnam Airlines chính thức vận hành tất cả các chuyến bay khởi hành từ châu Âu bằng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) - bước đi thể hiện quyết tâm tiên phong chuyển đổi xanh của Hãng hàng không Quốc gia.

Theo đại diện Vietnam Airlines, từ năm 2025, hãng sử dụng SAF với tỷ lệ tối thiểu 2% cho toàn bộ các chuyến bay khởi hành từ sân bay tại châu Âu. Tỷ lệ này sẽ được nâng dần lên 6% vào năm 2030, 20% năm 2035 và đạt 70% vào năm 2050.

Với các chuyến bay khởi hành từ Anh, yêu cầu thậm chí còn cao hơn: 2% từ năm 2025, tăng lên 10% vào năm 2030 và 22% vào năm 2040, nhằm đáp ứng các quy định nghiêm ngặt của thị trường này.

Đây không chỉ là bước tiến mang tính biểu tượng, mà còn là hành động cụ thể góp phần hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050 của Việt Nam, đồng thời nâng cao vị thế quốc tế của Vietnam Airlines trong xu thế phát triển bền vững.

Tuy nhiên, đằng sau các chuyến bay xanh là chi phí tăng cao đáng kể. Hiện tại, giá SAF cao hơn 2–3 lần so với nhiên liệu hóa thạch truyền thống, thậm chí có thời điểm chênh tới 5–6 lần. Với các đường bay đến và đi từ châu Âu, chi phí vận hành của Vietnam Airlines tăng thêm khoảng 4,8 triệu USD mỗi năm.

Không dừng lại ở SAF, hãng cũng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp giảm phát thải như: sử dụng đội tàu bay thế hệ mới tiết kiệm nhiên liệu, tối ưu hành trình bay, rút ngắn thời gian lăn bánh, giảm tải trọng không cần thiết… Những nỗ lực này giúp Vietnam Airlines cắt giảm gần 70.000 tấn CO₂ trong năm 2024.

Bên cạnh đó, hãng còn tham gia các hoạt động cộng đồng hướng đến bảo vệ môi trường như "Thử thách hàng không 2024" do SkyTeam phát động, hưởng ứng "Ngày quốc tế bảo vệ tầng Ozone" của Liên hợp quốc...

Vietjet là một trong những hãng hàng không tiên phong trong hoạt động nghiên cứu, phát triển và sử dụng nhiên liệu bền vững SAF (ảnh minh hoạ).

Không chỉ Vietnam Airlines, các hãng bay Việt khác cũng đã bắt đầu cuộc đua xanh. Tháng 10/2024, Vietjet thực hiện thành công hai chuyến bay sử dụng SAF từ Việt Nam đến Melbourne (Australia) và Seoul (Hàn Quốc), với nhiên liệu do Petrolimex Aviation cung cấp. Đây là những chuyến bay thương mại sử dụng SAF đầu tiên từ Việt Nam.

Là một trong những hãng hàng không chủ động nghiên cứu và thử nghiệm SAF sớm, Vietjet cũng đặt mục tiêu giảm phát thải CO₂ và hướng tới phát triển bền vững lâu dài.

SAF hiện được sản xuất từ nguyên liệu tái tạo như dầu ăn đã qua sử dụng, phụ phẩm nông nghiệp, sinh khối gỗ hoặc rác thải đô thị… và có thể giảm tới 80% lượng khí thải CO₂ so với nhiên liệu truyền thống. SAF đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn khai thác của ngành hàng không toàn cầu.

Ba "làn sóng" chính sách quốc tế đang áp vào hàng không Việt

Dù tiên phong chuyển đổi xanh, các hãng hàng không Việt vẫn đối mặt với áp lực rất lớn từ ba chính sách quốc tế chính đang và sẽ có hiệu lực trong những năm tới.

Đó là chính sách chính sách ReFuel EU của Liên minh châu Âu, yêu cầu hãng hàng không sử dụng SAF khi khai thác đến/đi từ EU.

Vietnam Airlines ước tính tăng chi phí 6 triệu USD/năm từ 2025 để tuân thủ chính sách này.

Kế đến là chính sách CORSIA (Cơ chế bù đắp carbon của ICAO): gồm hai giai đoạn - tự nguyện từ 2024 đến hết 2026 và bắt buộc từ 2027.

Dự báo chi phí mua tín chỉ carbon trong giai đoạn tự nguyện dao động từ 13 - 92 triệu USD, tùy thuộc vào giá tín chỉ (6 - 40 USD).

Cuối cùng là chính sách Đóng góp quốc gia tự quyết định (NDC - Nationally Determined Contribution).

NDC là cam kết giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu mà mỗi quốc gia tự xây dựng và đệ trình lên Công ước khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (UNFCCC) trong khuôn khổ Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Tại Việt Nam, để triển khai NDC, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 phê duyệt chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí metan và khí carbon của ngành giao thông vận tải.

Theo đó, ngành hàng không dân dụng sẽ phải sử dụng tối thiểu 10% SAF cho các chuyến bay ngắn từ năm 2035; Chuyển hoàn toàn sang dùng năng lượng xanh và SAF vào năm 2050.

Trong khi đó, theo tính toán của Hiệp hội Vận tải Hàng không quốc tế (IATA), giá SAF trung bình hiện khoảng 2.500 USD/tấn, gấp 2,5 lần Jet A1 – nhiên liệu truyền thống cho tàu bay.

"Việc sử dụng SAF là xu thế không thể đảo ngược, nhưng các hãng hàng không Việt Nam cần chính sách hỗ trợ cụ thể về tài chính, thuế, hạ tầng… nếu không sẽ tụt hậu so với thế giới", đại diện Vietnam Airlines nhấn mạnh.

Tại Báo cáo tổng kết thi hành Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, Bộ Xây dựng nhận định, công tác bảo vệ môi trường lĩnh vực hàng không dân dụng đã góp phần thực hiện phát triển bền vững, thân thiện với môi trường, nâng cao hình ảnh, vị thế của ngành hàng không Việt Nam, thực hiện cam kết, trách nhiệm của Việt Nam đối với quốc tế và đạt được những thành tựu cơ bản.

Từ đây, Bộ Xây dựng cũng kiến nghị cần sớm bổ sung các quy định pháp lý và cơ chế hỗ trợ phù hợp để thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng không Việt trong kỷ nguyên "xanh" hóa toàn cầu.

Nguồn: Báo Xây Dựng.

Tags
hàng không Việt Nam chuyến bay xanh nhiên liệu hàng không bền vững SAF Esperantotur đại lý vé máy bay Hy Vọng